ELEKTRİK NEDİR? ELEKTRİK NASIL ÜRETİLİR? ELEKTRİK ÜRETİM KAYNAKLARI NELERDİR?
Elektrik Nedir?
Elektrik çeşitli kaynaklardan üretilen, doğada yer alan elektrik yüklerinin birbirine geçmesi ve birbirini çevrelemesi ile ortaya çıkan bir tür enerji çeşididir. Elektriği ilk kez inceleyen kişinin Thales olduğu söylenmektedir. Thales MÖ 624-546 yılları arasında kehribarın yünle kısa süre ovulduğunda küçük nesneleri çektiğini ve uzun süre ovulduğunda da kıvılcımlar çıkardığını gözlemlemiştir.
Elektrik sözcüğünü ilk kez Sir Thomas Browne 1634 yılında kullanmıştır, ondan öncesinde 1600 yılında William Gilbert da electricus demiştir.
Elektrik Nasıl Üretilir?
Elektrik, demir bakır gibi bir iletken telin manyetik bir alan içerisinde hareket ettirilmesi ile üretilir. Elektrik jeneratörü elektrik akımı üreten alettir ve büyük miktarda elektrik enerjisi üretilecek olunduğunda, elektrik jeneratörlerini döndürecek büyük güç santrallerine ihtiyaç olacaktır.
Güç santralleri enerjinin üretim kaynağı fark etmeksizin (Nükleer, fosil vs.) ürettikleri sıvıyı buhar haline dönüştürmek için çalışan ve ısı üreten mekanizmalardır. Oluşan buharı elektrik jeneratörüne bağlı tribüne aktararak, türbinin aldığı enerjiyi türbin şaftında döndürmesine ve jeneratörün ihtiyaç duyduğu elektrik üretimini karşılamasına yardımcı olurlar.
Türbinden çıkan buharın basıncı ve sıcaklığı azaltılmıştır, bu nedenle yoğunlaşması için su halinde santralin ısı üretilen bölümüne geri gönderilir. Soğutma işinin sağlanması için deniz, göl ve ırmaklarda bulunan sular kullanılmaktadır. Eğer santral doğal su kaynaklarına uzaksa, santralin yakınında bulunan soğutma kuleleri kullanılır. Yani normal bir insanın elektrik üretimi ile ilgili hiçbir şey bilmeden gördüğü o beyaz duman, aslında su buharıdır ve çevreye zarar vermez.
Hidrolik santrallerde ise, barajlarda biriktirilen sular, su türbinin üzerinden geçirilerek, türbine bağlı elektrik jeneratörüne döndürülür ve bu dolaşımdan elektrik üretilir.
Elektrik Üretim Kaynakları Nelerdir?
Elektrik enerjisi birçok kaynaktan üretilen bir enerjidir. Bu kaynakları termik, hidro ve nükleer olarak sınıflandırmak mümkündür. Bu kaynaklar dışında son yıllarda üretimi sağlanmış yenilenebilir enerji kaynakları da mevcuttur ki, bu kaynakların kullanımı doğanın ömrünü uzatmaktadır.
- Hidro: Barajlı, Nehir, Irmak, Göl
- Termik Kaynaklar: Taş kömürü, doğal gaz, linyit, nafta, fueloil, motorin
- Nükleer Kaynaklar
- Rüzgâr, güneş, jeotermal, biokütle, hidrojen, dalga, hidroelektrik gibi yenilenebilir enerji kaynakları,
Elektrik enerjisi üretimine uygundur.
