Jeneratörler, mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çeviren makinelerdir. Bu makineler alternatör ve motordan oluşur. Jeneratörlere, ışık enerjisinden elektrik üreten fotoelektrik hücreleri, mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çeviren makineler, kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine çeviren bataryalar ve ısı enerjisini elektrik enerjisine çeviren termoelektrik jeneratörler ve dizel jeneratörler de dahildir.
Jeneratörlerin çalışma prensibi Faraday yasasına dayanır. Her elektrik sisteminde ve mühendislik işleminde olduğu gibi jeneratörlerde de matematiksel çözümler meydana gelir. Basit bir çalışma prensibine sahip olan jeneratörler tıpkı elektrik motorları gibi çalışırlar, sadece elektrik motorlarının tersi şeklinde çalışmalarıyla onlardan ayrılır. Yani enerji tüketme prensibi üzerine değil, elektrik üretme prensibi üzerine çalışırlar. Buradaki önemli nokta, eksenin dönme hızıdır. Çünkü dönme hızı akımın da büyüklüğü üzerinde etkilidir. Üretilen gerilim, fırça ve bakır gibi dilimlerle dışarıya alınır. Bu sayede dışarıya alınan gerilim bir elektrikli alete bağlandığında onu çalıştırabilecek güce ulaşmış olur.
Jeneratör Sistemi
Hayatımızda oldukça fazla yaygınlık gösteren jeneratör sistemi insan hayatı için çok önemli bir noktadadır. Evlerde, iş yerlerinde ya da tercih edilen tüm yaşam alanlarında elektrik kesintilerinde kullanılan alternatifler arasındadır. Üretim tipleri, kullanım yerleri ve tükettiği yakıtlar göz önüne alındığında jeneratör sistemlerini birkaç sınıf altında inceleyebiliriz. Bunlar arasında;
- Doğalgazlı Jeneratör Sistemleri
- LPG’li Jeneratör Sistemleri
- Dizel Jeneratör Sistemleri ve
- Benzinli Jeneratör Sistemleri sayılabilir.
Jeneratör Seçimi
Jeneratör seçimi konusunda ihtiyaç ve kullanım amacına bağlı olarak farklı seçenekler bulunmaktadır. Jeneratör grubunun gerilimi, kullanıldığı ülkenin normlarına ve yapılacak uygulamada gereksinim duyulan gerilim seviyesine göre belirlenmektedir. Bunların yanı sıra jeneratör seçimi yaparken dikkat edilecek bazı noktalar bulunmaktadır. Bunlar;
- Jeneratörün gerilimi,
- frekansı
- faz sayısı
- Yük karakteristiği
- İzin verilen gerilim
- frekans düşümü
Jeneratörün kullanılacağı alan ve fiziksel koşullar
Yükseklik, sıcaklık ve nem durumu
Kullanım şekillerine göre jeneratör kontrol şekilleridir. Ayrıca jeneratör fiyatları, jeneratörün büyüklüğü, kullanım amacı ve yük karakteristiğine göre değişim göstermektedir. Bu sebeple herhangi bir jeneratörü tercih ederken bu noktalara dikkat edilmeli, kullanım amacına uygun bir jeneratör tercih edilmelidir.
