Merkezi ısıtma sistemi, günümüzde en çok tercih edilen ısınma tercihleri arasında yerini koruyor. Özellikle kombi sisteminin yaygın olmadığı bölgelerin büyük çoğunluğunda yoğun şekilde kullanılıyor. Durum böyle olunca, merkezi ısıtma sistemi hakkında da insanlar birçok konuyu merak ediyor. Bizler de bu yazımızda merkezi ısıtma sistemleri hakkında araştırma yapan kullanıcılarımızın sorularına tüm detaylarıyla cevap vermeye çalıştık.
Peki, merkezi ısıtma sistemi nedir, nasıl çalışır? Merkezi sistem ısıtmanın avantajları ve dezavantajları nelerdir? Bu soruların yanı sıra, kullanıcıların en çok merak ettiği ve sıkça sorulan sorulara da yazımız içerisinde yer verdik.
Merkezi Isıtma Sistemi Nedir?
Merkezi ısıtma sistemi, elde edilen ısı enerjisinin tek bir merkezden (kazandan), binaların ısınmasını sağlayan radyatörlere eşit bir şekilde dağıtılmasıdır. Özellikle çok sayıda dairenin bulunduğu apartmanlarda her binanın eşit düzeyde ısıtılmasında oldukça etkilidir.
İlgili İçerik: Merkezi Kazan Sistemleri Nedir, Ne İşe Yarar ve Çeşitleri Nelerdir?
Eşit ve sürekli ısınma durumu gerçekleştiğinden dolayı, bina ve dairelerin bağımsız olan bölümlerinin de ısı enerjisinden faydalanması, büyük verim sağlamaktadır. Bununla beraber bina ısı yalıtım sistemine sahip apartmanlarda elde edilen ısı yüksek olur.
Merkezi Isıtma Ne Zaman Açılır?
Yönetmeliğe göre, merkezi sistemin açılış tarihi 15 Kasım, kapanış tarihi ise 15 Nisan olarak belirlenmiştir. Ancak, her bölgede aynı tarih uygulanacak diye bir durum söz konusu değil. Böyle durumlarda ise devreye coğrafi konum ve iklim koşulları girer. Örneğin; Erzurum’da merkezi ısıtma açılış tarihi ile Muğla’da merkezi ısıtma açılış tarihi aynı değil.
Merkezi Sistem Isıtma Nasıl Çalışır?
Merkezi ısıtmayı tercih etme düşüncesinde olan kullanıcıların en çok merak ettiği konuların başında, bu sistemin çalışma prensibi gelmektedir.
Bu sistemde, yapının altında yer alan tek bir merkezdeki yani kazan dairesindeki enerji sayesinde, ilk olarak dairelerde yer alan radyatörlere sıcak su aktarır. Bu aşamadan sonra yeterli enerjiye ulaşan radyatörler dairenin ısınmasını sağlar.
Merkezden ısıtma sistemi çalışma prensibi kendi içerisinde 3 ana bölümden oluşur. Bunlar;
✅Kazan (Isıtıcı): Enerjinin üretildiği alan.
✅Borular: Isı enerjisinin aktarıldığı bölüm.
✅Radyatörler: Dairelerin ısınmasını sağlayan sistem.
ÖNEMLİ: Merkezi ısıtma sisteminin kullanıldığı binalarda fazladan hiçbir işleme gerek yoktur. Isınma işlemi tüm daireler için tek bir merkezden, aynı saatte ve aynı seviyede sağlanmaktadır. Bu vb. birçok avantajı yazımızın devamında bahsettiğimiz “Merkezi Isınma Sistemi Avantajları” başlığında okuyabilirsiniz.
Merkezi Isıtma Sistemi Avantajları ve Dezavantajları
Merkezi ısıtmayı tercih edecek kullanıcıların, ilk olarak sistemin nasıl çalıştığını sonrasında ise avantajlarını ve dezavantajlarını öğrenmesi gerekir. Çünkü birçok alanda olduğu gibi merkezi ısıtma sistemlerinin de avantajları olduğu kadar aynı zamanda dezavantajları da bulunmaktadır. Bizde yazımızın bu bölümünde sistemin avantajlarına ve dezavantajlarına yer verdik.
Bu konuya giriş yapmadan önce “Isıtma Sistemlerinin (Bireysel ve Merkezi) Karşılaştırılması” içeriğini okuyabilirsiniz.
Merkezi Isıtmanın Avantajları Nelerdir?
- Sistemin yönetim merkezi tektir. Kullanıcıların fazladan bir işlem yapmasına gerek yoktur.
- Bireysel ısıtmanın kullanıldığı yüksek binalarda ısı kaybı çok yüksek olup, yüksek fatura bedeli ortaya çıkarken, merkezi sistemde enerji kaybı daha az ve fatura bedeli daha düşüktür.
- Tüm bina aynı anda ısınacaktır. En alt kat ve en üst kat eşit seviyede ısı elde eder.
- Merkezi ısıtma sistemlerinde, yönetmelikte ısı pay ölçer kullanma zorunluluğu vardır. Bu nedenle herkes tükettiği ısı kadar ücret öder.
- Gelen fatura, daireler tarafından ortak ödendiği için maliyet düşüktür.
- Merkez sistem tesisat maliyeti, bireysel sistem ısıtma tesisatı maliyetine göre daha uygundur.
- Merkezi ısıtma sisteminde kullanılan malzemeler daha sağlam, bakımı kolay ve uzun ömürlüdür.
Merkezi Sistem Dezavantajları Nelerdir?
- Sistemin dezavantajları arasında en büyük pay Merkezi Isıtma Sistemi Yönetmeliği’ne uyulmamaktan ortaya çıkmaktadır.
- Yönetmelikte yer alan kuralları bünyesinde barındırmayan sistemlerde eşit bir kullanım söz konusu değildir.
- Yönetmeliğin uygulanmadığı merkezi sistemlerde fatura herkes tarafından eşit ödense de ısınma seviyesi aynı olmamaktadır.
- Tüm bina aynı anda ve aynı seviyede ısınmayacağından dolayı tüm dairelerdeki ısı akışı kesintiye uğrar ve performans kaybı yaşanır.
- Her dairede eşit sayıda petek bulunmalıdır. Bu durum da yine yönetmeliklerde uyulması gereken bir durumdur. Petek sayıları aynı değilse yüksek performans almak zorlaşacaktır.
- Merkezi ısıtma sisteminin bulunduğu binada oturmayan (kiracısı olmayan) ev sahipleri, daire boş olsa da faturaya ortak olmak zorundadır daire kullanılmadığı halde yine de ücret ödenmektedir.
NOT: Merkezden ısıtmanın dezavantajları, tamamen yönetmeliğe uymayan yapılarda ortaya çıkan bir durumdur. Bu nedenle, yönetmeliğe %100 bağlı kalınmalıdır. Kurallara uygun oluşturulan merkezi ısıtma sistemleri, bireysel ısıtma sistemlerine göre daha iyi performans gösterirken aynı zamanda daha az maliyet ortaya koymaktadır.
Merkezi Isıtma Sistemlerinin Temizliği ve Bakımı
Merkezi ısıtma sistemlerinin bakımı, maksimum düzeyde ısıdan faydalanmak için oldukça önemli. Periyodik bakımlar sayesinde daha az yakıt tüketimi sağlanırken, bu sayede tüketicinin cebinden çıkacak olan ücrette de makul oranda düşecektir.
Bakım çalışmaları tamamen merkezi ısınma sistemi uzmanları tarafından yapılmalıdır. Tesisata hakim olmayan kişilerin bu bakımı yapması ve sonrasında oluşacak olan problemler daha yüksek maliyetlerin ortaya çıkmasına neden olacaktır.
Merkezi ısınma sistemi bakım ve maliyeti ile ilgili daha detaylı bilgi için “Merkezi Sistem Bakımı Nasıl Yapılır” içeriğini ziyaret edebilirsiniz.
Merkezi Isıtma Sistemi Fatura Hesaplama
Merkez sistem, belirlenen süre içerisinde yakılan yakıtın toplam fiyatı binada bulunan daire sayısına bölünerek hesaplanır. Mesela, binada kömür yakıtlı kazan kullanılıyorsa, merkezi ısıtma sisteminde aylık faturalandırma, o ay yakılan kömür sayısının toplam daire sayısına bölünmesi ile hesaplanır.
İlgili İçerik: Kömür Yakıtlı Kazanlar ve Arızaları
Doğalgaz merkezi ısıtma sistemi aylık fatura hesaplamasında, ay içerisinde yakılan yakıtın binanın toplam metrekaresine bölünmesi sonucunda ortaya çıkar.
Merkezi Sistem Isıtmalarda Bina Yalıtımının Önemi
Bina yalıtımı, günümüzde enerji kaybının önüne geçilmesinde en büyük etkenlerden bir tanesidir. Ne kadar yüksek ısı enerjisi üretilirse üretilsin eğer bir binada ısı yalıtımı yoksa ısı kaybının yaşanması oldukça muhtemeldir.
Isıtma sistemi ne olursa olsun, ısıdan ve ücretten tasarruf yapmak için bina yalımı sistemi en büyük destekçiniz olacaktır.
Evde Bina (Isı) Yalıtımının Faydaları Nelerdir
- Yüksek oranda enerji tüketiminin önüne geçer.
- Ev içerisinde ileri düzey konfor sağlar.
- Dairenin içerisinde yer alan bütün bölümlerde dengeli oda sıcaklığı sağlar.
- Bina içerisinde oluşacak küf ve mantar sorununu ortadan kaldırır.
- Faturalarda daha düşük fiyatlar ortaya çıkarır.
- Soğuk hava koşullarında tesisat içerisindeki suyun donmasını engeller.
- Ülkenin enerji tüketimini azaltır ve ekonomik katkı sağlar.
- Binayı dışarıdan gelen zararlı etkenlerden koruyarak yapı içerisinde bulunan demirlerin ömrünü uzatır.
- Çevre kirliğini ve küresel ısınmayı önlemede büyük etkendir.
Merkezi Isıtma Sistemine Geçiş Nasıl Sağlanır?
Bireyselden, merkezi ısıtma sistemine geçişleri mümkündür ama binanın bu sisteme uygun olup olmadığının denetlenmesi gerekir.
Kullanılacak malzemeler, sıcak su taşıyıcı borular, ısıtmayı sağlayan radyatörler ve projelendirme aşaması incelenmek zorundadır.
Sistem bütün güvenlik kontrollerinden geçtikten sonra inşa sürecine başlar ancak gerekli kontroller sağlandıktan sonra da merkezi sistem ısıtma kullanıma hazır olacaktır.
Merkezi Sistem Isı Pay Ölçer Nedir?
Merkezi ısıtmanın kullanıldığı binalarda, en çok merak edilenlerin başında Isı pay ölçer konusu gelmektedir. Peki, Isı pay ölçer tam olarak nedir?
Isı Pay ölçer; merkezi ısıtma sisteminin kullanıldığı yapılarda radyatör üzerine montajı yapılan cihazdır. Bu yüzden, dikey ısıtmada, çok kolonlu ve borulu sistemlerde kullanmak önerilmektedir.
İlgili İçerik: Kalorimetre Pay Ölçer Sistemi Kullanımı ve Faydaları
Isı Pay Ölçer Ne İşe Yarar?
Radyatör üzerine yerleştirerek enerji tüketimi hesaplanır. Binada tüm dairelerin enerji gider paylaşımını sağlar. Cihazın içerisinde yer alan teknoloji sayesinde hem radyatörün hem de ortamın ısı sıcaklığı ortaya çıkar.
Merkezi Isıtma Sistemleriyle İlgili Sıkça Sorulan Sorular (S.S.S)
Merkezi ısıtma sistemi kullanım zorunluluğu nedir?
Yönetmeliğin 13. maddesine göre 2000 metrekare ve üzeri yeni binalarda merkezi ısıtma sistemi uygulanır.
Merkezi Isıtma Sistemi Ne Kadar Sürede Kurulur?
Isıtmanın geçiş süreci, proje aşaması ve binanın büyüklüğüne göre değişkenlik göstermektedir.
Merkezi sistem ısıtmada gürültünün nedeni nedir?
Dairenin ısıtılmaya başlanması için borulardan geçen sıcak su, genleşmeyi ve büzülmeyi ortaya çıkartır. Yaşanan bu olumsuzluklardan dolayı gürültülü bir çalışma meydana gelir.
Merkezi ısıtma sistemi iptal edilir mi?
Yasa gereği merkezi ısıtma sisteminden bireysel (ferdi) ısıtma sistemine geçiş mümkün. Ancak, bu geçiş için kat maliklerinin oy birliği gerekmektedir.
Merkezi ısıtma sistemden bireysele geçiş ücreti maliyeti neye göre hesaplanır?
Merkezi ısıtmadan bireysele geçiş sürecinin ortak işlerin maliyetleri arsa payı oranına göre belirlenmektedir.
Isı pay ölçer kaç derece olmalı?
Isı Pay ölçer cihazının en yüksek seviyesi 20°C’ye ayarlı olmalıdır. 1°C’lik artış ortalama %7 oranında ücret artışına neden olacaktır.
Isı pay ölçer 15 Derece cezası nedir?
Dairenin ısı pay ölçer sisteminde en az 15°C’de ısınması gerekmektedir. Örneğin; ısı bu seviyenin aşağısında kalırsa fazlada enerji kullanımı meydana gelir. Bu nedenle, kesilen ceza diğer daire faturasına destek amacıyla uygulanır.
Merkezi ısıtma sistemi vana ayarı nedir ve nasıl yapılır?
Merkezi ısıtma sistemleri termostatik vana ayarında otomatik bir sistem çalışmaktadır. Aynı zamanda oda sıcaklığı belirlenen değerin üzerine geldiğinde vana üzerinde yer alan pimin itilmesini sağlar ve vanayı kapatır. Böylece radyatörün daha fazla ısınmasının önüne geçilir.
